Editorial

Κράτος εναντίον κράτους;

Η απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού να εγκρίνει τελικά τον αρχικό σχεδιασμό που είχε υποβάλει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη δημιουργία υπεράκτιων αιολικών πάρκων στη Ζάκρο, την Ελούντα και τη Γυάρο θέτει βαθύτερους προβληματισμούς ως προς τη λειτουργία του κράτους. Όπως έχει επανειλημμένα επισημάνει η ΕΛΕΤΑΕΝ, «τα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα (ΥΑΠ), μαζί με τα χερσαία αιολικά πάρκα και τις άλλες ανανεώσιμες, μπορούν να κάνουν την Ελλάδα εξαγωγό καθαρής ενέργειας. Αυτό θα προσφέρει σημαντικά οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη, θα ενισχύει την ενεργειακή  ανεξαρτησία της χώρας και το γεωστρατηγικό της ρόλο… Πάνω από όλα, τα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα μπορεί να προσφέρουν μεγάλες ποσότητες καθαρής ενέργειας που είναι απαραίτητες για την κλιματική ουδετερότητα και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης».

Κράτος εναντίον κράτους;

Μεγάλες και μικρές ανατροπές – Τι μπορεί να σημαίνουν για το Κλίμα και το Περιβάλλον οι νέες Ευρωεκλογές;

Μια σχετικά πρόσφατη (Ιούλιος 2023)  αντιπαράθεση μεταξύ του Λαϊκού τόξου και των λοιπών «προοδευτικών» σοσιαλδημοκρατικής απόχρωσης κομμάτων, με αφορμή τον Ευρωπαϊκό νόμο για τη Βιοποικιλότητα, έδειξε ότι τελικά «δεν είναι όλοι ίδιοι» και ότι οι ιδεολογικές γραμμές συνεχίζουν να αναφαίνονται ανάγλυφες σε ιδιαίτερες στιγμές και συγκυρίες. Σε γενικές γραμμές, τα πιο αριστερά κόμματα υπερασπίζονται καλύτερα το περιβάλλον, ενώ τα συντηρητικά το θεωρούν συχνότατα τροχοπέδη της ανάπτυξης.

Μεγάλες και μικρές ανατροπές – Τι μπορεί να σημαίνουν για το Κλίμα και το Περιβάλλον οι νέες Ευρωεκλογές;

Πυρηνική Ενέργεια; Όχι ευχαριστώ  

Η πράσινη μετάβαση και πορεία προς ένα μηδενικό ισοζύγιο ανθρακούχων εκπομπών το 2050 δεν θα είναι ομαλή και αναμένονται πολλές ταλαντεύσεις. Καθοριστικές είναι τόσο η αδράνεια μεγάλου μέρους των κοινωνιών που βλέπουν με επιφύλαξη τις δραστικές αλλαγές, όσο και η επιρροή πολλών ισχυρών συμφερόντων. Στα τελευταία πρέπει να συμπεριληφθούν όχι μόνον οι χώρες που συσσωρεύουν μεγάλο πλούτο από την εξόρυξη ορυκτών καυσίμων αλλά και ισχυρά λόμπι που αντιτίθενται σε μια γρήγορη ενεργειακή μετάβαση, όπως έδειξαν και οι πρόσφατες κινητοποιήσεις των Ευρωπαίων αγροτών.

Πυρηνική Ενέργεια; Όχι ευχαριστώ  

Ο πόλεμος των λέξεων

COP28: Οι χώρες που παράγουν και εμπορεύονται ορυκτά καύσιμα δεν φαίνονται διατεθειμένες να υποχωρήσουν εύκολα στις πιέσεις της περιβαλλοντικής αντιπολίτευσης. Ο πρόεδρος της Συνόδου Κορυφής για το Κλίμα που διεξήχθη το πρώτο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου στο Ντουμπάϊ με την κωδική ονομασία COP28 ξεκίνησε επιθετικά, χωρίς να μασάει τα λόγια του. Αν και η θέση του θα επέβαλε μια ορισμένη ουδετερότητα ως προς τις αντιτιθέμενες απόψεις, ήταν κατηγορηματικός: «Δεν υπάρχει καμιά επιστημονική απόδειξη ότι μια οριστική και ολική διακοπή της χρήσης ορυκτών καυσίμων είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής. Εκτός κι αν η ανθρωπότητα αποφασίσει να επιστρέψει στην εποχή των σπηλαίων».

Ο πόλεμος των λέξεων

Πάρκο ή μετρό; Το λάθος δίλημμα

Με αφορμή την ανάδειξη της νέας δημοτικής αρχής στην Αθήνα, αναζωπυρώθηκε και η συζήτηση για τα παρόντα και μέλλοντα έργα «αναπλάσεων» ή/και για τις παρεμβάσεις που είχαν αρνητικό αντίκτυπο στα ΜΜΕ και τους πολίτες.

Πάρκο ή μετρό; Το λάθος δίλημμα

Παιδική ζημιά ή παγκόσμιος πόλεμος;

Τώρα ζούμε στον αστερισμό των πυρκαγιών. Δύο μήνες τον χρόνο οδυρόμαστε για τις απώλειες χωριών, δασών, ζώων και τοπίων. Τους υπόλοιπους δέκα μήνες ξεχνάμε τις φωτιές και απεχθανόμαστε τις ανεμογεννήτριες, το πιο ισχυρό όπλο κατά της κλιματικής αλλαγής. Εν τούτοις, το δίλημμα «καύσωνες ή ανεμογεννήτριες;» (βλέπε και το σχετικό άρθρο παρακάτω) είναι αμείλικτο.

Παιδική ζημιά ή παγκόσμιος πόλεμος;

Ο ρυπαίνων να πληρώνει και ο καθαρός να αμείβεται

Με στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα το ΥΠΕΝ, και μας τα κοινοποίησε η ΕΛΕΤΑΕΝ, προκύπτει ότι ο μηχανισμός «αποζημίωσης» των κατοίκων των περιοχών όπου βρίσκονται εγκαταστάσεις ΑΠΕ (κυρίως αιολικά, μικρά υδροηλεκτρικά και βιομάζα) άρχισε επιτέλους να λειτουργεί. Με βάση τα δεδομένα μιας χρονιάς (2020), μπορούμε να πούμε ότι σε ορισμένες περιοχές, τα έσοδα από αυτόν τον μηχανισμό είναι σχεδόν ισοδύναμα με το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας των κατοίκων/καταναλωτών, πράγμα που σημαίνει ότι οι εν λόγω κάτοικοι έχουν στην ουσία ρεύμα δωρεάν.

Ο ρυπαίνων να πληρώνει και ο καθαρός να αμείβεται

Η πιο μεγάλη απειλή

Ο εξ ανατολών κίνδυνος και οι οικονομικές προοπτικές, μαζί με θέματα που, περιστασιακά, φέρνει στην επιφάνεια η εκάστοτε συγκυρία, διαμορφώνουν τις επικρατούσες προτεραιότητες για την χώρα και τους πολίτες. Οι συνέπειες της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, οι οποίες μακροπρόθεσμα συνιστούν πιθανώς τη μεγαλύτερη απειλή, ελάχιστα μετράνε ως προτεραιότητες για το πολιτικό σύστημα αλλά και για την κοινή γνώμη. Άραγε, με την ευκαιρία των εκλογών, θα τις σκεφθούν οι ψηφοφόροι;

Η πιο μεγάλη απειλή

Ηλιακές φάρμες και γήπεδα του γκολφ

Ταξιδεύοντας κανείς στην Ελλάδα, αλλά πλέον και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης,  σε μια καθαρή μέρα, είναι όλο και πιο πιθανό να διασταυρωθεί με μια μικρότερη ή μεγαλύτερη μονάδα φωτοβολταϊκών πάνελς που αστράφτουν στον ήλιο. Για τον πολύ κόσμο αυτό είναι ένα θετικό σημάδι, όπως άλλωστε δείχνουν και οι περισσότερες έρευνες κοινής γνώμης: οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι η προτιμώμενη διέξοδος (για τους πολίτες της ΕΕ) από την κλιματική κρίση, και είναι κάτι που πρέπει να συνεχισθεί.

Ηλιακές φάρμες και γήπεδα του γκολφ

30 χρόνια Κοινή Αγορά

Το 1993, μια κοινή προσπάθεια των τότε 12 κρατών μελών της ΕΕ οδήγησε στην ίδρυση της ενιαίας αγοράς. Ένα αστέρι γεννήθηκε! Με περισσότερη οικονομική ολοκλήρωση και συνεργασία θα πρέπει να διατηρήσουμε τη μεγαλύτερη εσωτερική αγορά στον κόσμο με ένα εμπόριο χωρίς τριβές (κατά το δυνατόν) και με υγιή ανταγωνιστικότητα. 

30 χρόνια Κοινή Αγορά

Βιοποικιλότητα και ΑΠΕ

«Η φύση είναι ο καλύτερος σύμμαχός μας στην καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης. Όταν αποκαθιστούμε και προστατεύουμε τη φύση, αυτή μπορεί να μας βοηθήσει να προσαρμοστούμε και να μας προφυλάξει από τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής». Αυτές είναι οι δηλώσεις του Φρανς Τίμμερμαν, εκτελεστικού αντιπροέδρου της Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal) της ΕΕ,  κατά τη διάρκεια της Παγκόσμιας Διάσκεψης για τη Βιοποικιλότητα που ολοκληρώθηκε στις 9.12.22 στο Μόντρεαλ, με την κωδική ονομασία COP15 και υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.

Βιοποικιλότητα και ΑΠΕ

Κλιματική Δημοκρατία και Δικαιώματα

Η περιβαλλοντική διακυβέρνηση είναι εξ ορισμού υπόθεση των ολίγων, ενός στενού δηλαδή κύκλου πολιτειακών και κοινωνικών παραγόντων, οι οποίοι καλύπτουν ένα πολύ μικρό ποσοστό του τμήματος εκείνου της κοινωνίας των πολιτών που θα είχε ενδιαφέρον και συμφέρον να συμμετέχει στη διαμόρφωση του σχεδιασμού και στη λήψη αποφάσεων. Εναλλακτικά, υπάρχει και η διαδικασία του εκ των υστέρων ελέγχου. Τα όργανα όμως που θεσπίστηκαν γι’ αυτό το σκοπό, ειδικά και τακτικά δικαστήρια ή οι ψηφισμένες αρχές (π.χ. Συνθήκη του Aarhus), έχουν περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα.

Κλιματική Δημοκρατία και Δικαιώματα

Υπερκέρδη, αγορά και ηθική

Πριν από δυόμισι αιώνες, ο Άνταμ Σμιθ έθετε τα θεμέλια της παγκόσμιας ελεύθερης καπιταλιστικής αγοράς με την περίφημη μεταφορά της «αόρατης χειρός». Υποστήριζε δηλαδή ότι η οικονομική ευημερία μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο μέσα από το ιδιοτελές προσωπικό συμφέρον και τον ανταγωνισμό, στοιχεία τα οποία τα καθοδηγεί μια αόρατη δύναμη. Αν και η θεωρία του πολεμήθηκε άπειρες φορές, παραμένει ακόμα σήμερα το κυρίαρχο δόγμα. Στην προσέγγιση του Άνταμ Σμιθ, η επιδίωξη του ατομικού συμφέροντος και του κέρδους δεν έχει κανέναν αντικοινωνικό αντίκτυπο όπως πιστεύαν οι σοσιαλιστές. Αντίθετα, αποκτά ηθικό πλεονέκτημα προάγοντας το κοινό καλό, θεωρούμενο ως άθροισμα των ατομικών προσπαθειών για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Υπερκέρδη, αγορά και ηθική

GLOBAL NEWS

Πόσο αέριο χρειαζόμαστε;

Η ανεξάρτητη οργάνωση για την Ενέργεια και το Κλίμα « The Green Tank» εκπόνησε μια μελέτη με τίτλο «Πόση ισχύ μονάδων αερίου έχει ανάγκη η χώρα;» με αφορμή το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και τις προβλέψεις του για το φυσικό αέριο στην Ελλάδα.

Πόσο αέριο χρειαζόμαστε;

Συγκρατημένα ανήσυχοι οι Έλληνες για την κλιματική αλλαγή σύμφωνα με έρευνα του FES

Το Κέντρο για την Ειρήνη και τη Συνεργασία του Ιδρύματος Φρίντριχ Έμπερτ (FES) ανέθεσε πρόσφατα στο Ινστιτούτο SINUS να διεξαγάγει μια εκτεταμένη έρευνα προκειμένου να εξετάσει τις απόψεις, το ενδιαφέρον και τις ανησυχίες της κοινής γνώμης σχετικά με τις πολιτικές και τα μέτρα που λαμβάνονται για το κλίμα.

Συγκρατημένα ανήσυχοι οι Έλληνες για την κλιματική αλλαγή σύμφωνα με έρευνα του FES

Νέο εργαλείο για την πρόβλεψη του κινδύνου από τους καύσωνες ανά ομάδα πληθυσμού στην Ευρώπη

Το Forecaster.health, διαθέσιμο εδώ και λίγες ημέρες στο διαδίκτυο, είναι η πρώτη πανευρωπαϊκή, ανοιχτή πλατφόρμα που προβλέπει τον πραγματικό κίνδυνο θνησιμότητας λόγω καύσωνα για συγκεκριμένες δημογραφικές ομάδες σε διάφορα μέρη της Ευρώπης.

Νέο εργαλείο για την πρόβλεψη του κινδύνου από τους καύσωνες ανά ομάδα πληθυσμού στην Ευρώπη

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ