Πάρκο ή μετρό; Το λάθος δίλημμα
Με αφορμή την ανάδειξη της νέας δημοτικής αρχής στην Αθήνα, αναζωπυρώθηκε και η συζήτηση για τα παρόντα και μέλλοντα έργα «αναπλάσεων» ή/και για τις παρεμβάσεις που είχαν αρνητικό αντίκτυπο στα ΜΜΕ και τους πολίτες.
Editorial
Ο ρυπαίνων να πληρώνει και ο καθαρός να αμείβεται
Με στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα το ΥΠΕΝ, και μας τα κοινοποίησε η ΕΛΕΤΑΕΝ, προκύπτει ότι ο μηχανισμός «αποζημίωσης» των κατοίκων των περιοχών όπου βρίσκονται εγκαταστάσεις ΑΠΕ (κυρίως αιολικά, μικρά υδροηλεκτρικά και βιομάζα) άρχισε επιτέλους να λειτουργεί. Με βάση τα δεδομένα μιας χρονιάς (2020), μπορούμε να πούμε ότι σε ορισμένες περιοχές, τα έσοδα από αυτόν τον μηχανισμό είναι σχεδόν ισοδύναμα με το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας των κατοίκων/καταναλωτών, πράγμα που σημαίνει ότι οι εν λόγω κάτοικοι έχουν στην ουσία ρεύμα δωρεάν.
Η πιο μεγάλη απειλή
Ο εξ ανατολών κίνδυνος και οι οικονομικές προοπτικές, μαζί με θέματα που, περιστασιακά, φέρνει στην επιφάνεια η εκάστοτε συγκυρία, διαμορφώνουν τις επικρατούσες προτεραιότητες για την χώρα και τους πολίτες. Οι συνέπειες της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, οι οποίες μακροπρόθεσμα συνιστούν πιθανώς τη μεγαλύτερη απειλή, ελάχιστα μετράνε ως προτεραιότητες για το πολιτικό σύστημα αλλά και για την κοινή γνώμη. Άραγε, με την ευκαιρία των εκλογών, θα τις σκεφθούν οι ψηφοφόροι;
Ένας κόμβος βιωσιμότητας
Το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), ως η μοναδική ολοκληρωμένη εφαρμογή μεγάλης κλίμακας στη χώρα, θα μπορούσε να είναι ένα Ανοιχτό Πανεπιστήμιο για την Αειφορία στην Πράξη. Μπορεί να εξομοιωθεί με έναν «ζωντανό οργανισμό» που πρέπει να τραφεί και να ζήσει, όχι όμως σε βάρος του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων.
Ηλιακές φάρμες και γήπεδα του γκολφ
Ταξιδεύοντας κανείς στην Ελλάδα, αλλά πλέον και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, σε μια καθαρή μέρα, είναι όλο και πιο πιθανό να διασταυρωθεί με μια μικρότερη ή μεγαλύτερη μονάδα φωτοβολταϊκών πάνελς που αστράφτουν στον ήλιο. Για τον πολύ κόσμο αυτό είναι ένα θετικό σημάδι, όπως άλλωστε δείχνουν και οι περισσότερες έρευνες κοινής γνώμης: οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι η προτιμώμενη διέξοδος (για τους πολίτες της ΕΕ) από την κλιματική κρίση, και είναι κάτι που πρέπει να συνεχισθεί.
Έφυγε η Μελίττα Γκουρτσογιάννη
Μια μέρα πριν του Αγίου Βαλεντίνου, επισκόπου του Τρέβι, αποκεφαλισθέντος, προστάτη των μελισσοκόμων και των ερωτευμένων. Ερωτευμένη και η ίδια με τη ζωή και την οικολογία, μετέφρασε μεταξύ άλλων το τελευταίο βιβλίο του Ντανιέλ Κον Μπεντίντ «Τι να κάνουμε», απ’ το οποίο δημοσιεύσαμε πρόσφατα στο clima21 ένα απόσπασμα με τίτλο «Η κοινωνία της γύρης»: για τις ιδέες που μπορεί να μένουν και να γίνονται γόνιμες, ανεξάρτητα αν τα πρόσωπα εγκαταλείπουν τον μάταιο αυτό κόσμο.
30 χρόνια Κοινή Αγορά
Το 1993, μια κοινή προσπάθεια των τότε 12 κρατών μελών της ΕΕ οδήγησε στην ίδρυση της ενιαίας αγοράς. Ένα αστέρι γεννήθηκε! Με περισσότερη οικονομική ολοκλήρωση και συνεργασία θα πρέπει να διατηρήσουμε τη μεγαλύτερη εσωτερική αγορά στον κόσμο με ένα εμπόριο χωρίς τριβές (κατά το δυνατόν) και με υγιή ανταγωνιστικότητα.
Βιοποικιλότητα και ΑΠΕ
«Η φύση είναι ο καλύτερος σύμμαχός μας στην καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης. Όταν αποκαθιστούμε και προστατεύουμε τη φύση, αυτή μπορεί να μας βοηθήσει να προσαρμοστούμε και να μας προφυλάξει από τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής». Αυτές είναι οι δηλώσεις του Φρανς Τίμμερμαν, εκτελεστικού αντιπροέδρου της Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal) της ΕΕ, κατά τη διάρκεια της Παγκόσμιας Διάσκεψης για τη Βιοποικιλότητα που ολοκληρώθηκε στις 9.12.22 στο Μόντρεαλ, με την κωδική ονομασία COP15 και υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
Κλιματική Δημοκρατία και Δικαιώματα
Η περιβαλλοντική διακυβέρνηση είναι εξ ορισμού υπόθεση των ολίγων, ενός στενού δηλαδή κύκλου πολιτειακών και κοινωνικών παραγόντων, οι οποίοι καλύπτουν ένα πολύ μικρό ποσοστό του τμήματος εκείνου της κοινωνίας των πολιτών που θα είχε ενδιαφέρον και συμφέρον να συμμετέχει στη διαμόρφωση του σχεδιασμού και στη λήψη αποφάσεων. Εναλλακτικά, υπάρχει και η διαδικασία του εκ των υστέρων ελέγχου. Τα όργανα όμως που θεσπίστηκαν γι’ αυτό το σκοπό, ειδικά και τακτικά δικαστήρια ή οι ψηφισμένες αρχές (π.χ. Συνθήκη του Aarhus), έχουν περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα.
Υπερκέρδη, αγορά και ηθική
Πριν από δυόμισι αιώνες, ο Άνταμ Σμιθ έθετε τα θεμέλια της παγκόσμιας ελεύθερης καπιταλιστικής αγοράς με την περίφημη μεταφορά της «αόρατης χειρός». Υποστήριζε δηλαδή ότι η οικονομική ευημερία μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο μέσα από το ιδιοτελές προσωπικό συμφέρον και τον ανταγωνισμό, στοιχεία τα οποία τα καθοδηγεί μια αόρατη δύναμη. Αν και η θεωρία του πολεμήθηκε άπειρες φορές, παραμένει ακόμα σήμερα το κυρίαρχο δόγμα. Στην προσέγγιση του Άνταμ Σμιθ, η επιδίωξη του ατομικού συμφέροντος και του κέρδους δεν έχει κανέναν αντικοινωνικό αντίκτυπο όπως πιστεύαν οι σοσιαλιστές. Αντίθετα, αποκτά ηθικό πλεονέκτημα προάγοντας το κοινό καλό, θεωρούμενο ως άθροισμα των ατομικών προσπαθειών για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Από τις ΗΠΑ τα καλά νέα για το κλίμα
Τα καλά νέα είναι αρκετά σπάνια στο μέτωπο της καταπολέμησης της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ώστε να εκτιμήσουμε την πραγματική αξία του περιεχομένου του νόμου που υιοθετήθηκε οριστικά και διαδοχικά από τη Γερουσία και το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών στις 12 Αυγούστου και του οποίου ο Τζο Μπάιντεν υπήρξε ο αθόρυβος πρωταγωνιστής. Οι αποφάσεις που ανακοινώθηκαν, μαζί με ένα τεράστιο σχέδιο για την καταπολέμηση του πληθωρισμού - το κυριότερο ίσως μέλημα των Αμερικανών πολιτών σήμερα - είναι πράγματι τα πιο φιλόδοξα εδώ και 50 χρόνια. Θυμίζουν την εποχή που εγκρίθηκαν το 1970 ο νόμος για τον «καθαρό αέρα» και το 1972 ο νόμος για το «καθαρό νερό».
(DON’T) LOOK UP
“Μην κοιτάτε ψηλά” είναι ο τίτλος της πρόσφατης ταινίας του Μακ Κέι: μια υπερπαραγωγή, μια σάτιρα, αλλά ταυτόχρονα και μια κατακεφαλιά με ένα αμβλύ όργανο αντί για μια ανατομία με ένα κοφτερό ξυράφι. Και ενώ ο σκηνοθέτης μπορεί να πιστεύει ότι έχουμε ξεπεράσει προ πολλού τη λεπτότητα, αυτό δεν σημαίνει ότι το ουρλιαχτό από ένα ξυπνητήρι στην άβυσσο είναι αστείο ή διορατικό ή ακόμα και παρακολουθήσιμο. Είναι μια ταινία καταστροφής με περισσότερους από έναν τρόπους. Γιατί αν όντως κοιτάξετε ψηλά, μπορεί πράγματι να εκπλαγείτε αν δείτε μια βόμβα (μια κλιματική βόμβα) να πέφτει στο κεφάλι σας.
Πότε είναι πολύ αργά;
Ως ομάδα, οι επιστήμονες του κλίματος είναι απρόθυμοι να προβάλουν ακόμη και τις πιο ορθές προβλέψεις ως αδιαμφισβήτητα γεγονότα. Το κλιματικό σύστημα είναι εξ ορισμού εξαιρετικά περίπλοκο και οι θεωρίες πρέπει πάντα να είναι ανοιχτές σε αναθεώρηση, καθώς γίνονται διαθέσιμες νέες παρατηρήσεις. Όταν ήμουν μεταπτυχιακός φοιτητής, μάθαινα ότι η θέρμανση που καθόρισε το τέλος μιας εποχής των παγετώνων συνέβη πολύ σταδιακά, κατά τη διάρκεια πολλών χιλιάδων ετών. Αυτή η άποψη, για τις υποτονικές κλιματικές αλλαγές, καταρρίφθηκε πριν από δέκα περίπου χρόνια, όταν οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα κύρια γεγονότα της θέρμανσης που τερμάτισαν την τελευταία εποχή των παγετώνων έλαβαν χώρα μέσα σε λιγότερο από μια δεκαετία. Στη Γροιλανδία, οι θερμοκρασίες του αέρα αυξήθηκαν κατά δεκαπέντε περίπου βαθμούς Κελσίου μέσα σε διάστημα ίδιο με αυτό που χρειάζεται για να πάρει κανείς ένα πανεπιστημιακό δίπλωμα. Αστοχίες λοιπόν κι αβεβαιότητα.
GLOBAL NEWS
Η Ελλάδα μπορεί να αναπτύξει μια πλήρη εφοδιαστική αλυσίδα για τα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα
Οι προκλήσεις για την ανάπτυξη της εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας στα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα είναι πολλές, αλλά οι δυνατότητες και οι ευκαιρίες για τη χώρα είναι υπαρκτές και σημαντικές.
Ποιες πόλεις κερδίζουν τα Βραβεία Κλιματικής Oυδετερότητας
Δέκα ευρωπαϊκές πόλεις βραβεύτηκαν για τα προγράμματα που εφαρμόζουν με στόχο την κλιματική ουδετερότητα έως το 2030.
Φωτοβολταϊκά πάρκα στο Διάστημα
Μπορεί να ακούγεται σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά δεν είμαστε μακριά από την ημέρα που ηλιακά πάνελ θα τεθούν σε τροχιά τροφοδοτώντας τη Γη με ενέργεια.
Το Mont Blanc συρρικνώνεται
Το περίφημο Mont Blanc των Άλπεων, η ψηλότερη κορυφή της Ευρώπης, έχει χάσει περισσότερο από δύο μέτρα ύψος την τελευταία 2ετία, διαπίστωσε ομάδα επιστημόνων.
ΕΛΕΤΕΑΝ: Μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα τα υπεράκτια αιολικά πάρκα
Η ΕΛΕΤΑΕΝ χαιρετίζει την ανακοίνωση του Εθνικού Προγράμματος για τα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας και την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ).
