Η Γαλλία ανακοίνωσε πρόσφατα ότι απαγορεύει επισήμως τις πτήσεις εσωτερικού σε προορισμούς όπου μπορεί να φθάσει κανείς με τρένο σε λιγότερο από δυόμιση ώρες, με σκοπό να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και πολλοί υπουργοί του έσπευσαν να πανηγυρίσουν στα ΜΜΕ για την πρωτοβουλία αυτή, λέγοντας ότι βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των φιλόδοξων μέτρων που λαμβάνει η γαλλική κυβέρνηση για την κλιματική αλλαγή. Ο Μακρόν έγραψε μάλιστα στο Twitter: «Ήταν δέσμευσή μου. Είμαστε οι πρώτοι που το εφαρμόζουμε», προσθέτοντας μια φωτογραφία με τις λέξεις «Η υπόσχεση τηρήθηκε» σφραγισμένη με πράσινο μελάνι.

Ωστόσο, λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση, εξετάζοντας τον πίνακα των δρομολογίων, το Euronews Green διαπίστωσε ότι περιλάμβανε πέντε πτήσεις από το αεροδρόμιο Charles de Gaulle του Παρισιού προς τη Λυών, παρόλο που οι δύο πόλεις συνδέονται σιδηροδρομικώς με δρομολόγια σχεδόν κάθε ώρα και το ταξίδι διαρκεί μόνο δύο ώρες.  

Μόνο τρία δρομολόγια πτήσεων απαγορεύονται

Στην πραγματικότητα, και προς το παρόν τουλάχιστον, η απαγόρευση ισχύει μόνο για τρία δρομολόγια από το αεροδρόμιο Orly του Παρισιού: πτήσεις προς Μπορντό, Λυών και Νάντη. Επιπλέον, τα ψιλά γράμματα κρύβουν εξαιρέσεις, πράγμα που σημαίνει ότι οι πτήσεις μπορούν να συνεχιστούν. Για παράδειγμα, η διαδρομή Παρίσι-Μπορντό με τρένο παίρνει λιγότερο από δυόμισι ώρες. Επειδή όμως το αεροδρόμιο Charles de Gaulle του Παρισιού βρίσκεται στο Roissy, περίπου 20 χιλιόμετρα μακριά από το Παρίσι, το ταξίδι από πόρτα σε πόρτα διαρκεί περισσότερο από δυόμιση ώρες. Έτσι, η πτήση προς το Μπορντό δεν απαγορεύεται.

Μια άλλη εξαίρεση είναι η εξής: εάν σε μια γραμμή δεν υπάρχουν αρκετά δρομολόγια νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ, τότε η αεροπορική σύνδεση και πάλι επιτρέπεται. Αυτό ισχύει για την πτήση Λυών-Παρίσι Charles de Gaulle, παρόλο που η διαδρομή με τρένο διαρκεί μόνο δύο ώρες.

Θα βοηθήσει η απαγόρευση στη μείωση των εκπομπών άνθρακα;

Ακτιβιστές και οργανώσεις για το κλίμα επέκριναν τη γαλλική κυβέρνηση, λέγοντας ότι η απαγόρευση είναι πολύ περιορισμένη και δεν θα επηρεάσει τις εκπομπές άνθρακα της αεροπλοΐας. Η Christine Arrighi, βουλευτής της Αριστεράς ήταν κατηγορηματική: «Αυτό το διάταγμα δεν έχει καμία ουσία». Αλλά και ο ευρωπαϊκός αεροπορικός οργανισμός Airlines for Europe (A4E) επέκρινε τη «συμβολική απαγόρευση» και κάλεσε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να υποστηρίξουν «πραγματικές και ουσιαστικές λύσεις» για την από-ανθρακοποίηση των αερομεταφορών. Το μέτρο της γαλλικής κυβέρνησης ισχύει για 5.000 πτήσεις ετησίως, τη στιγμή που στη χώρα πραγματοποιούνται σχεδόν 200.000 πτήσεις εσωτερικού κάθε χρόνο.  Επομένως, μόνο το 2,5% των πτήσεων έχει επηρεαστεί.

Σύμφωνα με τη Γαλλική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, το μέτρο θα μειώσει τις εκπομπές CO2 μόνο κατά 55.000 τόνους ετησίως, δηλαδή κατά 2,6% των συνολικών εκπομπών από εσωτερικές πτήσεις στη Γαλλία. Επιπλέον, δύο από τα δρομολόγια που απαγορεύτηκαν, το Παρίσι Orly-Bordeaux και το Παρίσι Orly-Lyon, είχαν ήδη καταργηθεί από την AirFrance το 2020, λόγω της οικονομικής ύφεσης της πανδημίας. Η απαγόρευση θα ισχύσει για τουλάχιστον τρία χρόνια, και στη συνέχεια η γαλλική κυβέρνηση θα αξιολογήσει τα αποτελέσματα πριν αποφασίσει να προχωρήσει στην επέκταση του μέτρου.

Απαντώντας στην κατηγορία ότι το μέτρο πρόκειται ουσιαστικά για «πράσινο ξέπλυμα», ο υπουργός Μεταφορών, Clement Beaune, έγραψε στο Twitter: «Πρέπει να πάμε παρακάτω; ΝΑΙ! Το διάταγμα ισχύει για 3 χρόνια, ώστε να προχωρήσουμε με πιο φιλόδοξο στόχο, αυξάνοντας μελλοντικά τον χρόνο ταξιδιού από 2,5 ώρες σε τουλάχιστον 3 ώρες». Με τον τρόπο αυτό επιβεβαίωσε ότι στο πλάνο της κυβέρνησης είναι  να περικοπούν περισσότερες πτήσεις στο μέλλον.