Η Ολλανδία απαγορεύει τη διαφήμιση ορυκτών καυσίμων σε δημόσιους χώρους

Ακόμα μια ολλανδική πόλη, το Ντελφτ, μετά από τη Χάγη και την Ουτρέχτη, ψήφισε υπέρ της απαγόρευσης διαφημίσεων που σχετίζονται με ορυκτά καύσιμα σε δημόσιους χώρους. Το μέτρο καλύπτει προωθητικές ενέργειες που αφορούν το φυσικό αέριο, κρουαζιέρες και αεροπορικά εισιτήρια.

Το δημοτικό συμβούλιο κάλεσε τις τοπικές αρχές να παρουσιάσουν το σχέδιο εφαρμογής της απαγόρευσης έως το τέλος του 2025.

Η Ρίνσκε Βέσελς από το κόμμα GroenLinks, που εισηγήθηκε την πρόταση, δήλωσε: «Ο Δήμος εξαγγέλλει μέτρα για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του κλίματος, αλλά την ίδια ώρα βλέπουμε παντού διαφημίσεις για προϊόντα και υπηρεσίες που επιδεινώνουν τα προβλήματα αυτά. Με αυτή την πρόταση ζητήσαμε τουλάχιστον να μπουν όρια στις διαφημίσεις ορυκτών καυσίμων».

Η απόφαση του Ντελφτ έρχεται στον απόηχο πρόσφατης δικαστικής απόφασης που επικύρωσε παρόμοιο μέτρο στη Χάγη. Το δικαστήριο απέρριψε τις ενστάσεις των ταξιδιωτικών οργανισμών ANVR και TUI, οι οποίοι υποστήριζαν ότι η απαγόρευση παραβιάζει την ελευθερία του λόγου και τα επιχειρηματικά δικαιώματα, ενώ αμφισβήτησαν και την αποτελεσματικότητά της ως προς τις εκπομπές ρύπων. Ωστόσο, το δικαστήριο έκρινε ότι η αιτιολόγηση του Δήμου ήταν επαρκώς τεκμηριωμένη και επέτρεψε τη συνέχιση της απαγόρευσης, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Κάθε μικρή συμβολή μετράει, και ο Δήμος θέλει να κάνει αυτό που του αναλογεί».

Από την πλευρά των εταιρειών, ο Φρανκ Ράντστέικ, διευθυντής του ταξιδιωτικού οργανισμού ANVR, εξέφρασε την απογοήτευσή του για την απόφαση του δικαστηρίου, λέγοντας: «Θα μελετήσουμε προσεκτικά την απόφαση, αλλά είμαστε απογοητευμένοι και εξετάζουμε τις δυνατότητες να ασκήσουμε έφεση».

Στη Χάγη, η σχετική απόφαση ψηφίστηκε στις αρχές του έτους και ισχύει κανονικά μετά από μια μεταβατική περίοδο χωρίς πρόστιμα από την 1^η Μαΐου. Το μέτρο και εδώ καλύπτει προϊόντα που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τη χρήση ορυκτών καυσίμων, όπως τις αεροπορικές μεταφορές, ενώ οι θιγόμενες εταιρείες επιτρέπεται να διαφημίζουν ακόμα τα ονόματα των brand τους ή τα «πράσινα» προϊόντα τους. Οι προσφυγές που έγιναν με τον ισχυρισμό ότι το μέτρο είναι δυσανάλογο απορρίφθηκαν από το δικαστήριο το οποίο τόνισε ότι η προστασία της δημόσιας υγείας υπερέχει του εμπορικού συμφέροντος.

«Βρισκόμαστε σε κλιματική κρίση», δηλώνει ο Ρόμπερτ Μπάρκερ, αντιδήμαρχος στη Χάγη και μέλος του Κόμματος PvdD. «Το να επιτρέπουμε διαφημίσεις που σχετίζονται με ορυκτά καύσιμα ενώ ταυτόχρονα προσπαθούμε να μειώσουμε τις εκπομπές CO₂ είναι αντιπαραγωγικό. Η διαφήμιση κανονικοποιεί συμπεριφορές που πρέπει να αποθαρρύνουμε — όπως οι συχνές πτήσεις ή η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Αυτή η απαγόρευση είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση». Ο Μπάρκερ παρομοιάζει τις διαφημίσεις για ορυκτά καύσιμα με εκείνες για το κάπνισμα, το αλκοόλ ή τα τυχερά παιχνίδια, οι οποίες ήδη υπόκεινται σε περιορισμούς: «Το κάπνισμα βλάπτει τους πνεύμονες σου· τα ορυκτά καύσιμα βλάπτουν τους πνεύμονες του πλανήτη». Υπάρχει ένα ολόκληρο κίνημα από πόλεις που επιβάλλουν παρόμοιες απαγορεύσεις. Ελπίζουμε να ακολουθήσουν το παράδειγμά μας κι άλλοι δήμοι».

Αντίστοιχη απαγόρευση εγκρίθηκε τον Μάΐο και από το δημοτικό συμβούλιο της Ουτρέχτης. Η κίνηση πολιτών Reclame Fossielvrij (Διαφημίσεις Χωρίς Ορυκτά Καύσιμα) χαιρέτισε τις εξελίξεις. Η επικεφαλής, Φέμκε Σλέγκερς, δήλωσε: «Τώρα που το δικαστήριο ξεκαθάρισε πως οι Δήμοι έχουν πλήρη αρμοδιότητα να απαγορεύουν διαφημίσεις που βλάπτουν το κλίμα, θα ακολουθήσουν και άλλες πόλεις».

Από την άλλη πλευρά όμως, η Περιφέρεια της Βόρειας Ολλανδίας αποφάσισε να μην προχωρήσει στην απαγόρευση διαφημίσεων βενζινοκίνητων αυτοκινήτων, αεροπορικών ταξιδιών, προϊόντων κρέατος και αλιείας λόγω της αναμενόμενης μεγάλης απώλειας εσόδων.